Λένε, πως «τα ράσα δεν κάνουν τον παπά». Σίγουρα. Όμως… τρώμε βιολογικά, υιοθετούμε υγιεινές, «φιλικές στο περιβάλλον» συνήθειες, έχουμε οικολογική συνείδηση, ανακυκλώνουμε, αλλά… τί φοράμε; Ρούχα γεμάτα επικίνδυνα χημικά, που για να κατασκευαστούν και να επεξεργαστούν πέρασαν από σαράντα, «χημικά» κύματα; Όλοι έχουμε καταλάβει ότι το περιβάλλον μας χρειάζεται και ότι ο άνθρωπος -αν μη τι άλλο- δεν μπορεί να ζήσει χωρίς και μακριά από τη φύση. Η φύση μας έθρεψε, μας έντυσε και μας συντηρούσε πάντοτε.
Έτσι, τα συνθετικά υφάσματα με τα προβλήματα που προκαλούν στον ανθρώπινο οργανισμό, λόγω των βλαβερών χημικών που λαμβάνουν κατά την επεξεργασία και το χρωματισμό τους, αλλά και η ευρύτερη ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου για σεβασμό στο περιβάλλον και επιστροφή στη φύση, έφεραν στο προσκήνιο το οικολογικό ρούχο. Δηλαδή, το ρούχο όπως το γνώριζε η ανθρωπότητα πριν τις αλλεπάλληλες χημικές επεμβάσεις τόσο στην παραγωγή, όσο και την κατασκευή του, που είναι κάτι νέο και παλιό ταυτόχρονα.
Ρούχο αχ! οικολογικό μου ρούχο
Το ρούχο που σε αγκαλιάζει δίχως να σε βλάπτει, που έχει επεξεργαστεί φυσικά, που προέρχεται από φυσικές ίνες και υλικά από βιολογικές καλλιέργειες, εκτός από τα δεδομένα οφέλη για την υγεία μας, ζωντανεύει ξανά το όνειρο και τη χαμένη επιθυμία για έναν κόσμο πιο αθώο και αβλαβή.
Υλικά παλιά, αλλά και σύγχρονα, ιστορικοί, αλλά και νέοι μέθοδοι επεξεργασίας των υφασμάτων, συνθέτουν μια μόδα που συνήθως ακολουθείται από χαρακτηρισμούς όπως «επιστροφή», «φυσική επιλογή» κτλ. Μαλακά, αγνά υφάσματα που θυμίζουν άλλες εποχές, υφές οικείες και γήινες, κάνουν την εμφάνιση τους διεκδικώντας τη δική τους μερίδα προτίμησης στο καταναλωτικό, βαθιά συνήθως συνειδητοποιημένο κοινό και υπόσχονται μια προ νάιλον εποχή, λιγότερο βλαβερή και ύποπτη, πιο αθώα.
Η μόδα εξ’ ορισμού αλλάζει συνεχώς, μεταβάλλεται. Και δεν αλλάζει τυχαία. Οι αλλαγές αυτές και οι επιρροές οφείλονται σε ευρύτερους κοινωνικούς παράγοντες. Η μόδα «ρει». Τα πομπώδη, επιδεικτικά ρούχα είναι εδώ και δεκαετίες «πασέ» και έχουν δώσει τη θέση τους σε μια μόδα πιο φυσική. Το natural «πουλάει», γιατί ο κόσμος το έχει ανάγκη. Διατροφικά και άλλα σκάνδαλα, μόλυνση, ασθένειες, μαζί με την εγκληματικότητα, τις κοινωνικές αδικίες, την ταχύτητα και το άγχος, ζητούν το αντίδοτό τους: τη φύση, τη γαλήνη. Έτσι, η μόδα και η εφήμερη φύση της ακολουθούν το συλλογικό ασυνείδητο, αλλά και τις πραγματικές ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου για μια ζωή φυσική και de-stress. Τελευταία, στον αντίποδα του γρήγορου εμφανίστηκε η Slow Wear κατά το Slow Food, η Αργή Μόδα που αντιπροσωπεύει την επιστροφή στις «βασικές μας τις αρχές» και προβάλλει ως κύριο χαρακτηριστικό της την ποιότητα.
Το οικολογικό, το βιολογικό και το φιλικό στο περιβάλλον ρούχο όμως, είναι πέρα από τη μόδα. Γιατί δεν αντιπροσωπεύει απλά ένα στυλ, αλλά μια νοοτροπία, μια άποψη ζωής και μια πραγματικότητα. Δεν ανταγωνίζεται το συμβατικό, γιατί απλά μιλάμε για «κάτι άλλο».
Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία οικολογικών ρούχων προέρχονται από βιολογικές καλλιέργειες, χωρίς φυτοφάρμακα και επικίνδυνα χημικά. Τα βιολογικά ρούχα δεν προκαλούν αλλεργίες και ανεπιθύμητες αντιδράσεις του δέρματος, και επιτρέπουν στο σώμα να αναπνέει.
Βιολογικό vs Συμβατικό
Τα περισσότερα συμβατικά ρούχα περιέχουν επικίνδυνα χημικά όπως το μέθυλοπαραθείο (εντομοκτόνο που χρησιμοποιείται στις συμβατικές βαμβακοκαλλιέργειες). Κατά τη επεξεργασία των υφασμάτων πιθανότατα να συναντήσουμε και τη φορμαλδεΰδη (χρησιμοποιείται για να μην ζαρώνουν τα ρούχα), γνωστή καρκινογόνος και αλλεργιογόνος ουσία. Στην αγορά συναντάμε εξαιρετικά συχνά και το PVC (πολυβινυλοχλωρίδιο), που κατά κύριο λόγο χρησιμοποιείται για την παραγωγή σωληνώσεων, πλαστικών μπουκαλιών και στο ίδιο μας στο σπίτι σε πατώματα, ταπετσαρίες, κουρτίνες μπάνιου, μουσαμάδες, μόνωση καλωδίων. Στα ρούχα το PVC συναντάμε κυρίως σε αυτά από βινύλιο, δερματίνη και συναφή υλικά. Το υλικό παράγεται με βάση το πετρέλαιο και το χλώριο και εκτός από την περιβαλλοντική ρύπανση που δημιουργεί, θεωρείται μια από τις πιο επικίνδυνες ουσίες, και έχει κατηγορηθεί για μια σειρά προβλημάτων στην ανθρώπινη υγεία. Αν καεί παράγει διοξίνες εξαιρετικά επικίνδυνες για την υγεία του ανθρώπου.
Οι ειδικοί, επίσης, συνιστούν να αποφεύγουμε τις οργανικές ενώσεις του κασσιτέρου, τις οποίες συχνά βρίσκουμε στα αθλητικά παπούτσια και τους βρωμιούχους επιβραδυντές καύσης που συναντούμε συχνά στα ρούχα. Στις πιζάμες μας μπορεί να βρούμε και τις πολύ επικίνδυνες ενεανυλφαινόλες.
Νέες επιστημονικές έρευνες φέρνουν στο φως ολοένα και περισσότερα στοιχεία για βλαβερά χημικά που χρησιμοποιούνται σε όλα τα στάδια παραγωγής ενός ρούχου και που η εκτεταμένη και μακροχρόνια επαφή μαζί τους, οδηγεί σε ποικίλα προβλήματα υγείας, με επιδράσεις στο συκώτι, στην αναπαραγωγική ικανότητα, το ανοσοποιητικό σύστημα κτλ. Τα δεκάδες χημικά που βρίσκονται στις ίνες των ρούχων, εσωρούχων, παπουτσιών κτλ., αποδεσμεύονται σταδιακά και απορροφώνται από το δέρμα.
Αντίθετα, για το χρωματισμό των οικολογικών ρούχων δεν χρησιμοποιούνται βαφές που περιέχουν βαριά μέταλλα, φορμαλδεΰδη και αζωχρωστικές, ενώ για τη λεύκανσή τους δεν χρησιμοποιείται χλωρίνη ή χλώριο. Σε αντίθεση με τα συνθετικά ρούχα, η επεξεργασία των οικολογικών γίνεται μέσω της μηχανικής – θερμικής οδού.
Τα οικολογικά ή βιολογικά ρούχα είναι απαλά, δεν προκαλούν κνησμούς και αλλεργίες και αφήνουν το δέρμα να αναπνέει. Επιπλέον, λόγω των υλικών κατασκευής τους μας προστατεύουν από τους μύκητες και την υπεριώδη ακτινοβολία. Οι πρώτες ύλες των οργανικών ρούχων παράγονται σε βιολογικές καλλιέργειες χωρίς τη χρήση χημικών και μαζεύονται με το χέρι.
Τέλος, η οικολογική βιομηχανία ρούχων -αν μπορεί κανείς να την πει έτσι- βασίζεται σε μια άλλη φιλοσοφία και αυτή είναι ο σεβασμός στο περιβάλλον. Ακόμα και οι ετικέτες ή οι συσκευασίες είναι συνήθως παρασκευασμένες από ανακυκλωμένα υλικά και τα υλικά που περισσεύουν χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία νέων προϊόντων. Κριτήριο για την επιλογή των προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας (ρούχα, υφάσματα, υφάσματα επιπλώσεων, χαλιά, κ.λπ.) και των στρωμάτων είναι η χρήση φυσικών πρώτων υλών ή η κατοχή κάποιας αναγνωρισμένης οικολογικής σήμανσης.
Οικολογική σήμανση Oeko-Tex Standard 100
Το σήμα Oeko-Tex Standard 100 (Ύφασμα Εμπιστοσύνης απαλλαγμένο από επιβλαβείς ουσίες), δηλώνει ότι το προϊόν είναι φιλικό προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον, απαλλαγμένο δηλαδή από επικίνδυνες ουσίες όπως φορμαλδεΰδη, βαρέα μέταλλα, παρασιτοκτόνα, αμίνες. Τα προϊόντα που μπορούν να πιστοποιηθούν ταξινομούνται στις παρακάτω κατηγορίες:
• Προϊόντα για βρέφη (προϊόντα για βρέφη και παιδιά μέχρι την ηλικία των δύο ετών – Κατηγορία Προϊόντων Ι).
• Προϊόντα που έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα (π.χ. μπλούζες, πουκάμισα, εσώρουχα κ.λπ. – Κατηγορία Προϊόντων ΙΙ).
• Προϊόντα που δεν έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα (π.χ. γεμίσματα, φόδρες κ.λπ. – Κατηγορία Προϊόντων ΙΙΙ).
• Υλικά διακόσμησης (υφάσματα επίπλωσης, κουρτίνες, υφαντές ταπετσαρίες κ.λπ. – Κατηγορία Προϊόντων ΙV).
Το πρότυπο Oeko-Tex Standard 100 εκδίδεται από τη Διεθνή Ένωση για την Έρευνα και τον Έλεγχο στον Τομέα της Κλωστοϋφαντουργικής Οικολογίας, μέλη της οποίας είναι όλα τα μεγάλα Κλωστοϋφαντουργικά Κέντρα της Ευρώπης.
Σήμανση CE
Η σήμανση CE συμβολίζει ότι το προϊόν συμμορφώνεται με τους κανόνες και τις απαιτήσεις που έχουν καθοριστεί σε κάποια Ευρωπαϊκή Οδηγία, π.χ. την 89/686/EEC στην περίπτωση της προστατευτικής ενδυμασίας. Το προϊόν μπορεί να φέρει και άλλα σήματα ποιότητας με τη προϋπόθεση ότι αυτά δεν θα συγχέονται με τη σήμανση CE. Το σήμα CE είναι ένα σήμα ισχυρής διάκρισης του προϊόντος με κύριο στόχο την ασφάλεια και προστασία των εργαζομένων. Σημαίνει ότι ο κατασκευαστής έχει επαληθεύσει ότι το προϊόν βρίσκεται σε συμφωνία με όλες τις σχετικές απαιτήσεις της Ε.Ε. και ότι έχει υποβληθεί σε όλες τις προβλεπόμενες δοκιμασίες και διαδικασίες αξιολόγησης της συμμόρφωσης. Η σήμανση CE είναι υποχρεωτική για τις κατηγορίες προϊόντων, τα οποία συμπεριλαμβάνονται στις σχετικές Οδηγίες και συνοδεύεται από την προαιρετική μεν, αλλά συνιστώμενη αναγραφή και του κωδικού αριθμού του σχετικού προτύπου.
Ευρωπαϊκό οικολογικό σήμα
Το οικολογικό σήμα της Ε.Ε. απονέμεται από το Συμβούλιο Οικολογικής Σήμανσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUEB) και υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Στο Συμβούλιο Οικολογικής Σήμανσης συμμετέχουν εκπρόσωποι της βιομηχανίας, περιβαλλοντικών οργανώσεων και οργανώσεων καταναλωτών.
Το ευρωπαϊκό οικολογικό σήμα σε κλινοσκεπάσματα και υφάσματα σημαίνει ότι κατά την παραγωγή των ινών ήταν περιορισμένες οι επιβλαβείς για το υδάτινο περιβάλλον και την ατμόσφαιρα ουσίες, είναι περιορισμένοι οι κίνδυνοι αλλεργιών, το προϊόν δεν «μαζεύει» περισσότερο από τα συμβατικά προϊόντα, η ανθεκτικότητα των χρωμάτων στο πλύσιμο, στο στέγνωμα και στο φως, δεν διαφέρει από αυτή των συμβατικών προϊόντων. Στα υποδήματα σημαίνει ότι το προϊόν παρουσιάζει ελάχιστο κίνδυνο πρόκλησης αλλεργιών από ορισμένες χημικές ουσίες, η ρύπανση των υδάτων και της ατμόσφαιρας κατά την παραγωγή του υπήρξε περιορισμένη, πωλείται σε ανακυκλωμένη συσκευασία και είναι ανθεκτικό στη χρήση τουλάχιστον όσο τα συμβατικά υποδήματα.
Οικολογικές πρώτες ύλες
Τι θα λέγατε αν γνωρίζατε ότι τουλάχιστον 8.000 χημικά χρησιμοποιούνται κατά τη διαδικασία της μετατροπής του βαμβακιού σε ρούχο; Μετά την επεξεργασία το ύφασμα βάφεται με τοξικές βαφές (κι άλλα χημικά) και το φινίρισμα γίνεται με φορμαλδεΰδη. Η απειλή για το περιβάλλον είναι τεράστια. Πολλές φορές επικρατεί η σύγχυση ότι το βαμβακερό ρούχο είναι και το πιο αγνό. Όμως, έχει υπολογιστεί ότι για την καλλιέργεια βαμβακιού χρησιμοποιείται το 1/4 των φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται συνολικά σε όλο τον κόσμο. Οκτώ φορές περισσότερα χημικά χρησιμοποιούνται στην παραγωγή βαμβακιού σε σχέση με μια συνηθισμένη καλλιέργεια. Χιλιάδες διαφορετικά χημικά χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ενός t-shirt.
Πέρα από την τεράστια καταστροφή στο περιβάλλον η χρήση τοξικών ουσιών προκαλεί και βλάβες στην ανθρώπινη υγεία. Για τις αλλεργίες που έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια υπολογίζεται ότι κατά ένα μεγάλο μέρος ευθύνονται τα χημικά με τα οποία επεξεργάζονται τα διάφορα υφάσματα με τα οποία ερχόμαστε σε επαφή.
Το βιολογικό βαμβάκι και τα άλλα φυσικά υλικά μοιάζουν μονόδρομος στην ιστορία του αγνού και ακίνδυνου υφάσματος. Για να χαρακτηριστεί ένα ύφασμα βιολογικό, η παραγωγή της πρώτης ύλης θα πρέπει να γίνεται βάσει των κανόνων που ισχύουν για τη βιολογική γεωργία, που σημαίνει χωρίς χημικά και φυτοφάρμακα και φυσικά να μην προέρχεται από γενετικώς τροποποιημένους σπόρους. Παλιότερα, ο χρωματισμός των υφασμάτων που προέρχονταν από βιολογική παραγωγή ήταν αδύνατος. Τώρα, βρέθηκαν οι τρόποι για να χρωματίζονται με τρόπο που να μην ξεθωριάζουν με το πλύσιμο.
Η πρώτη ύλη που έχει επισύρει τις περισσότερες παρεξηγήσεις, είναι η ήμερη κάνναβη. Ενώ σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. η διακίνηση και εμπορία της επιτρέπεται και σχεδόν σε όλες καλλιεργείται, στην Ελλάδα η νομοθεσία δεν έχει ακόμα εναρμονιστεί με αυτήν της Ε.Ε.
Τα είδη της κάνναβης, αν και μοιάζουν μορφολογικά μεταξύ τους, παρουσιάζουν και σημαντικές διαφορές με κυριότερη την διαφορετική περιεκτικότητα του κάθε είδους σε ορισμένες δραστικές ουσίες, όπως είναι η τετραϋδροκανναβινόλη (ΤHC), η ψυχοδραστική ουσία της κάνναβης. Η ήμερη και βιομηχανικής αξίας κάνναβη (Cannabis sativa), περιέχει ελάχιστη έως καθόλου τετραϋδροκανναβινόλη. Ενδεικτικά αναφέρεται, ότι για να νοιώσει κάποιος εφορία από την χρήση της θα χρειαζόταν να καπνίσει ένα τσιγάρο με ήμερη κάνναβη, ίσο με το μέγεθος ενός τηλεγραφόξυλου.
Όπως μας ενημερώνει η κα Χρίστα Παππά, ιδιοκτήτρια του Kannabishop, η ήμερη κάνναβη έχει μεγάλη οικονομική αξία και βρίσκει πλήθος βιομηχανικών εφαρμογών. Χρησιμοποιείται κυρίως για την κατασκευή σχοινιών, υφασμάτων, τροφίμων και χαρτιού, αλλά και ως καύσιμη ύλη, μονωτικό, προσθετικό σε χρώματα και πλαστικά, ως δομικό υλικό, κ.λπ. Καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο εκτός από τις ΗΠΑ και την Ελλάδα. Αν και η καλλιέργειά της επιδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν επιτρέπει την ούτως ή άλλως νόμιμη καλλιέργειά της, παρότι τα οφέλη θα ήταν σημαντικά. Ιδιαίτερα στους τομείς της γεωργίας και βιοτεχνίας – βιομηχανίας η καλλιέργεια και η επεξεργασία της θα μπορούσαν να δώσουν νέες προοπτικές ανάπτυξης με περιβαλλοντικά κριτήρια.
Το λινάρι μαζί με το μετάξι και το μαλλί, ήταν από τις μοναδικές φυτικές ίνες που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι για την υφαντουργική. Στην αρχή γινόταν εισαγωγή από την Κολχίδα και την Αίγυπτο, αλλά αργότερα άρχισε να καλλιεργείται και στην Ελλάδα. Ο Όμηρος αναφέρει λινά υφάσματα που χρησίμευαν για ρούχα, πανιά ιστιοπλοΐας και δίχτυα για ψάρεμα. Ακόμα και το «νήμα της ειμαρμένης» ήταν από λινάρι (Θεόκριτος). Οι αρχαίοι έπαιρναν τις ίνες από τους βλαστούς του φυτού, τις ξέραιναν στον ήλιο και κατόπιν τις έβρεχαν, τις έσπαζαν, τις ξέραιναν και τις έγνεθαν σε κλωστή. Μετά την ύφανση στον αργαλειό, τις λεύκαιναν με χυμό παπαρούνας. Το είδος του λιναριού που χρησιμοποιείται για την κλωστή, δεν καλλιεργείται πια σήμερα στην Ελλάδα. Υπάρχουν όμως στην αυτοφυή Ελληνική Χλωρίδα, πάνω από 10 είδη λιναριού που ξεχωρίζουν για τη λεπτότητα των λουλουδιών τους. Ορισμένες από τις πρώτες ύλες (όπως το μπαμπού) είναι εξ ορισμού βιολογικές, ενώ σε άλλες (όπως το βαμβάκι) η καλλιέργειά τους οφείλει να γίνει με βιολογικό τρόπο, ώστε να μπορέσει το ρούχο να χαρακτηριστεί βιολογικό.
Οι άλλες πρώτες ύλες κατασκευής ενδυμάτων είναι: το μπαμπού (μπλουζάκια, βρεφικές πάνες), η τσουκνίδα (παντελόνια), η σόγια και το καλαμπόκι (εσώρουχα) και φυσικά το μαλλί και το μετάξι.
«Πράσινη» μόδα
Αν έχετε συνδέσει στο μυαλό σας την οικολογική μόδα με την έλλειψη κομψότητας και οι εικόνες σας είναι τα φαρδιά πουλόβερ και τα ξεχειλωμένα σαλβάρια ή με συγκεκριμένες πολιτικές πεποιθήσεις, τότε θα πρέπει να κάνετε μια μικρή αναθεώρηση στα δεδομένα σας. Η πράσινη μόδα αντεπιτίθεται καθαρή, με πολιτικώς ορθά και κοινωνικά υπεύθυνα ρούχα, που δεν στερούνται τίποτα σε εμφάνιση από τα συμβατικά, ούτε αποτελούν απαραίτητα στίγμα πολιτικών πεποιθήσεων. Στο εξωτερικό, η πράσινη μόδα είναι γεγονός εδώ και πολλά χρόνια με την βρετανίδα Katharine Hamnett να αποτελεί τη βασίλισσά της εδώ και τουλάχιστον δυο δεκαετίες, πρωτοχρησιμοποιώντας το οργανικό βαμβάκι σε T-shirt με σλόγκαν οικολογικού, πολιτικού και κοινωνικού περιεχομένου. Η Stella McCartney χρησιμοποιεί υφάσματα φτιαγμένα από ίνες μπαμπού, οργανικό βαμβάκι, ενώ για τις βαφές της χρησιμοποιεί υλικά που δεν μολύνουν το νερό, αλλά και πολλοί γνωστοί σχεδιαστές (Donna Karan, Calvin Klein, Ralph Lauren) και μεγάλοι οίκοι φροντίζουν να συμπεριλάβουν στις κολεξιόν τους οικολογικά κομμάτια, αποτίοντας φόρο τιμής στο περιβάλλον και το κοινωνικά ορθό τους πρόσωπο.
Στο εξωτερικό, έχει αναπτυχθεί μια ολόκληρη, πολύ επιτυχημένη αγορά, με τη ζήτηση να αυξάνεται συνεχώς. Τα οικολογικά ρούχα δεν χρησιμοποιούνται από άτομα με κάποιου είδους αλλεργία ή δερματική πάθηση, αλλά από κάθε υπεύθυνο και περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένο πολίτη.
Ηθική Μόδα
Επιπλέον, το μοντέλο του καταναλωτή αλλάζει. Ο νέος καταναλωτής διαφέρει από τον προηγούμενο σε κάτι βασικό: στη σκέψη. Ο νέος καταναλωτής σκέφτεται πριν αγοράσει, δεν ενθουσιάζεται. Είναι συνειδητοποιημένος και ενημερωμένος και σκέφτεται διπλά, εκτός από τον εαυτό του και την προέλευση του ρούχου που θα αγοράσει. Αναρωτιέται αν αυτό που καταναλώνει είναι «πολιτικά ορθό»;
Τι σχέση έχει η «πολιτική ορθότητα» με το ρούχο; Κι όμως έχει. Κανείς πλέον δεν θέλει να φοράει κάτι που γνωρίζει ότι για να δημιουργηθεί προκάλεσε ποικίλες βλάβες στο περιβάλλον ή το έραψαν παιδάκια κάτω από απαράδεκτες συνθήκες σε κάποια τριτοκοσμική χώρα. Αν το ρούχο σου εκτός των άλλων μιλάει για το ποιος είσαι, τότε αν θες να είσαι και να λέγεσαι συνειδητοποιημένος πολίτης και άνθρωπος, και η επιλογή του από ποιον θα αγοράζεις είναι μια ηθική επιλογή. Το μοντέλο του νέου, αφυπνισμένου καταναλωτή ενδιαφέρεται για την καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και την καταστροφή του περιβάλλοντος που ζει ο ίδιος και τα παιδιά του και στρέφεται σε εταιρείες με ηθικά και πολιτικά ορθές πρακτικές, στο fair trade (δίκαιο εμπόριο) και σε κάθε μορφή εμπορίου που δεν παραβαίνει τους νόμους της φύσης, της οικολογίας και του ανθρωπισμού. Με λίγα λόγια όταν ψωνίζει σκέφτεται το από «ποιον και κάτω από ποιες συνθήκες».
Ελλάδα: μια διστακτική, αλλά διψασμένη αγορά
Η ελληνική είναι μια διστακτική αγορά σε σχέση με το εξωτερικό στον τομέα του οικολογικού ρούχου. Αν και η ζήτηση και η ανάγκη για οικολογικό ρούχο παρατηρείται αυξημένη, η επιχειρηματικότητα εμφανίζεται διστακτική. Αν εξαιρέσει κανείς το παιδικό και βρεφικό ρούχο, στο οποίο η ελληνική αγορά επιδεικνύει εξαιρετική ευαισθησία, τα πράγματα σε σύγκριση με το εξωτερικό είναι μάλλον περιορισμένα. Ουσιαστικά πρόκειται για κάτι νέο για τα ελληνικά δεδομένα και οι πρώτες επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να κάνουν τα πρώτα δειλά τους βήματα. Στον τομέα της παραγωγής τα πράγματα είναι μάλλον χειρότερα, με την Ελλάδα να διατηρεί όλες τις προδιαγραφές για την καλλιέργεια βιολογικού βαμβακιού ή άλλων πρώτων υλών, αλλά να μην το τολμάει και με τον Έλληνα αγρότη να στερείται κατάλληλης ενημέρωσης, υποστήριξης και παιδείας. Οι ελληνικές επιχειρήσεις και τα καταστήματα αναγκάζονται να εισάγουν τα ρούχα τους, αφού στην Ελλάδα αυτό που λέμε παραγωγή βιολογικού υφάσματος και ρούχου δεν υπάρχει. Προς το παρόν, δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ολοκληρωμένη ελληνική αγορά οικολογικού ρούχου, μόνο για κάποιους ιδεολόγους που έχουν κάνει μια αρχή, η οποία και ελπίζουμε μελλοντικά να επεκταθεί.
Οικολογικά βήματα
Καταστήματα και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα του οικολογικού ρούχου στην Ελλάδα
THE EARTH COLLECTION
Ρούχα και αξεσουάρ με πιστοποίηση Eco Label
Η The Earth Collection δημιουργήθηκε το 1993 από δύο Δανούς, τους Jens-Peter Jensen και Hanne Nielsen. Έκτοτε ανέπτυξαν την εταιρεία σε 30 χώρες με 160 αποκλειστικά καταστήματα και άλλα περίπου 340 σημεία πώλησης σε 30 χώρες. Το 2008, μετά από μακροχρόνιες διαδικασίες βραβεύτηκε με την πιστοποίηση της ECO-LABEL ή αλλιώς ECO-FLOWER της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και έγινε μία από τις ελάχιστες εταιρείες παγκοσμίως στο χώρο της μόδας που το πετυχαίνει αυτό.
Παράγει αποκλειστικά είδη ένδυσης και αξεσουάρ φιλικά προς το περιβάλλον και λειτουργεί από την ημέρα ίδρυσης της, βάση των αρχών του γνωστού κινήματος «δίκαιου εμπορίου» (fair trade).
Η The Earth Collection εγγυάται για όλα τα είδη της τον περιορισμό στη χρήση ουσιών επιβλαβών για το περιβάλλον και την υγεία, καθώς και την ελαχιστοποίηση της ρύπανσης των υδάτων και του αέρα, χωρίς ωστόσο να επηρεάζεται η ποιότητα και η αντοχή των χρωμάτων των υφασμάτων που κατασκευάζει. Δεν χρησιμοποιούνται χρωστικές ουσίες με ΑΖΟ και βαριά μέταλλα που είναι δυνητικά καρκινογόνες. Όλα τα υφάσματα είναι 100% φυσικά και συνδυάζουν βαμβάκι, μετάξι, λινό, μαλλί κλπ. Τα κουμπιά είναι από μπαμπού, καρύδα, κογχύλια και corozo, τα ταμπελάκια από ανακυκλωμένο χαρτί και υδατοδιαλυτό μελάνι. Όπου είναι δυνατόν κατασκευάζονται είδη από υλικά ανακύκλωσης είτε από τα δικά της εργοστάσια είτε από άλλες πηγές προέλευσης.
Τα ρούχα και αξεσουάρ της The Earth Collection έχουν μοναδικό στυλ, είναι μοντέρνα και προσιτά σε τιμή για όλους, γυναίκες άνδρες και παιδιά. Στην Ελλάδα θα τα βρείτε σε 15 αποκλειστικά καταστήματα σε όλη την Ελλάδα, καθώς και σε αλλά 85 σημεία πώλησης.
KANNABISHOP
Προϊόντα από ήμερη κάνναβη
Το πιο ιστορικό ίσως κατάστημα βιολογικού ρούχου στην Ελλάδα, το Kannabishop, είναι ένας μικρός, φιλόξενος χώρος, στον οποίο μπορεί κανείς να βρει παντελόνια, φούστες, φορέματα, μπλούζες, πουκάμισα, τσάντες, σακίδια, αξεσουάρ ένδυσης, βούρτσες, χτένες, καλλυντικά κτλ. όλα φτιαγμένα από ήμερη κάνναβη και φυσικές πρώτες ύλες. Η ιδιοκτήτρια του καταστήματος, κα Κρίστα Παππά, μετά από πολλά χρόνια διώξεων (με αθωωτικές αποφάσεις) λόγω της μη εναρμόνισης της ελληνικής νομοθεσίας με την κοινοτική, επιμένει διατηρώντας το κατάστημα και ενημερώνει τον κάθε ενδιαφερόμενο για τα αμέτρητα πλεονεκτήματα των υφασμάτων από το συγκεκριμένο φυτό. Η επεξεργασία των ρούχων και η βαφή τους είναι ήπια, ενώ η εισαγωγή τους γίνεται από χώρες της Ε.Ε., που όχι απλώς επιτρέπουν την καλλιέργεια και την ελεύθερη διακίνηση της μη ψυχοτρόπου ήμερης κάνναβης, αλλά σε πολλές περιπτώσεις επιδοτούν και την καλλιέργειά της. Τα ρούχα από κάνναβη είναι υποαλλεργικά, θερμορυθμιστικά και παρέχουν προστασία από τις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου. Η λεύκανση των ρούχων γίνεται με ήπιο τρόπο χωρίς χλώριο, καθώς και η βαφή τους. Τα κουμπιά και οι αγκράφες προέρχονται είτε από φυσικά υλικά είτε αν είναι μεταλλικά κατασκευασμένα χωρίς νικέλιο και χρώμιο.
NEAR EARTH
Βιολογικά και οικολογικά ρούχα
To Near Earth είναι ένα νέο κατάστημα βιολογικού ρούχου στην κεντρική αγορά του Καλαμακίου. Το κατάστημα άνοιξαν στις 14 Φεβρουαρίου δυο φίλες, η Τάνια Αθανασοπούλου και η Ιωάννα Ακουμιανάκη, μετά από μεγάλο αγώνα και εκτεταμένη έρευνα για την επιλογή των κατάλληλων ρούχων για το κατάστημά τους. Στο Near Earth θα βρείτε μπλουζάκια, παντελόνια, πουκάμισα, τσάντες και βρεφικά εσώρουχα σε πολύ καλές τιμές. Οι τιμές των ρούχων ξεκινούν από €20. Τα ρούχα είναι 100% βιολογικά, φτιαγμένα από ήμερη κάνναβη και βιολογικό βαμβάκι (τα περισσότερα βρίσκονται σε ποσοστό 55% για την κάνναβη και 45% για το βιολογικό βαμβάκι). Τα ρούχα που θα ψωνίσετε εδώ δεν είναι απλά «φιλικά προς το περιβάλλον», αλλά πιστοποιημένα βιολογικά ρούχα: υποαλλεργικά, αντιμυκητιακά, θερμορυθμιστικά, προσεκτικά επιλεγμένα από ανθρώπους που πιστεύουν και αγαπούν αυτό που κάνουν. Ρούχα που θα υπάρχουν στην γκαρνταρόμπα σας για «μια ζωή».
HO::LO
Τσάντες από ανακυκλωμένο πλαστικό
Οι τσάντες HO::LO διακρίνονται για την εξαιρετική αισθητική και την άριστη κατασκευή τους από ανακυκλωμένο πλαστικό διαφημιστικών banners, καλύμματα φορτηγών και ζώνες ασφαλείας αυτοκινήτων. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται καθιστούν τις τσάντες αυτές ιδιαίτερα ανθεκτικές και πλήρως αδιάβροχες. Κάθε σχέδιο είναι πρωτότυπο και πέρα για πέρα μοναδικό. Τα τελευταία χρόνια, η φιλοσοφία της ανακύκλωσης έχει γίνει τρόπος ζωής και μόδα. Στο πνεύμα της εποχής, οι τσάντες HO::LO, σχεδιασμένες από νέους designers, κατακτούν την Ευρώπη. Σήμερα, διατίθενται σε καταστήματα στο Βερολίνο, την Κολωνία, τη Βιέννη και την Ιαπωνία.
BSB goes ECOLOGICAL
BSB Bio Garments: από 100% οικολογικό βαμβάκι, από 100% οικολογική βαφή, φιλικά προς το περιβάλλον σε κάθε στάδιο παραγωγής. Η BSB δημιούργησε και παρέχει μια σειρά ρούχων από 100% οικολογικά και φιλικά προς το περιβάλλον υλικά! Από το αρχικό μέχρι και το τελικό στάδιο παραγωγής, η συγκεκριμένη σειρά ρούχων έχει σχεδιαστεί έχοντας έναν και μοναδικό στόχο: να μην επιβαρύνει το περιβάλλον. Η πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των συγκεκριμένων ρούχων είναι οργανικά καλλιεργούμενο βαμβάκι. Οι μέθοδοι καλλιέργειας και επεξεργασίας του είναι φιλικές προς το περιβάλλον, π.χ. χρήση βαμβακιού σε φυσικά, γήινα χρώματα, χρήση «οικολογικών» βαφών, κ.λπ. Οι χώρες παραγωγής των πρώτων υλών είναι η Ινδία, το Πακιστάν, η Τουρκία και η Ελλάδα.
Η BSB, θέλοντας να καταστήσει τα οικολογικά είδη προσιτά σε όλους τους καταναλωτές, απορροφά το επιπλέον κόστος παραγωγής τους και τα διαθέτει σε τιμές παρόμοιες με αυτές των συμβατικών ρούχων. Η BSB προμηθεύεται τέτοιου είδους πρώτες ύλες μόνο από πιστοποιημένους προμηθευτές, με αποδεδειγμένες πρακτικές και τεχνογνωσία στο συγκεκριμένο τομέα, κατά αποκλειστικότητα.
HU-MAN
Eco conscious designs
Τα ρούχα Hu-man είναι κατασκευασμένα με οικολογικές πρώτες ύλες, φυσικές και φιλικές προς το περιβάλλον από τις οποίες προήλθαν, χωρίς χημικές παρεμβάσεις φυτοφαρμάκων. Τα κύρια υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή τους είναι οργανικό βαμβάκι βιολογικής καλλιέργειας, επεξεργασμένο με πιστοποιημένα οικολογικά υλικά και βαφές καθώς και νήματα νέας γενιάς tencel, που εμποδίζουν τη δημιουργία βακτηριδίων και είναι πλήρως βιοδιασπώμενα στο χώμα.
Τα ρούχα Hu-man είναι άνετα και προσδίδουν αίσθηση ανακούφισης και οικολογικής πολυτέλειας, καθώς τα φυσικά υλικά τους αγκαλιάζουν το σώμα, το προστατεύουν από δερματικές αλλεργίες και επιτρέπουν την ελεύθερη ροή της ενέργειας. Κάθε €1 από κάθε προϊόν Hu-man που πουλιέται στο τέλος του χρόνου, δίνεται για κοινωφελείς σκοπούς. Η εταιρεία κατασκευής τους είναι ελληνική. Θα τα βρείτε σε επιλεγμένα καταστήματα.
LA ΜELUSINE HELLAS DixDoigts Bio
Σουηδικές κάλτσες από βιολογικό βαμβάκι
Κάλτσες από βιολογικό βαμβάκι χωρίς ραφές και λάστιχο. Κάλτσες που δεν προκαλούν ερεθισμούς και αλλεργίες και διατηρούν τα δάχτυλα ζεστά και στεγνά. Οι κάλτσες Dixdoigts Bio είναι ιδανικές για κουρασμένα πέλματα και για αθλητικές δραστηριότητες, ενώ ανακουφίζουν τα πρησμένα πόδια. Η ιδιαιτερότητα των Dixdoigts από βιολογικό βαμβάκι είναι ότι πλένονται στους 60οC και έτσι απομακρύνονται τα μικρόβια και τα πόδια ξαναβρίσκουν τη φυσική τους υγεία. Φορώντας τις κάλτσες τονώνεται η κυκλοφορία του αίματος και ανακουφίζονται τα πρησμένα πόδια. Τέλος, παρέχεται καλύτερη στήριξη στο πόδι βελτιώνοντας έτσι τη στάση του σώματος και προσφέρεται ακούσια άσκηση που ενισχύει τους μύες του πέλματος.
ΟΙΚΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ
Εισαγωγή και χονδρική διάθεση οικολογικών προϊόντων
Η ΟΙΚΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ, θέλοντας να ξαναφέρει στην καθημερινή μας ζωή προϊόντα φιλικά προς τη φύση και τον άνθρωπο, παρουσιάζει μία ολοκληρωμένη εναλλακτική πρόταση σε είδη ένδυσης, αξεσουάρ και καλλυντικών. Στα προϊόντα της περιλαμβάνονται: βιολογικά πιστοποιημένα ρούχα και εσώρουχα (ανδρικά, γυναικεία, παιδικά, βρεφικά), βιολογικά πιστοποιημένα καλλυντικά, οικολογικά ρούχα, τσάντες και αξεσουάρ, οικολογικά είδη σπιτιού πετσέτες από βιολογικό βαμβάκι ή κάνναβη, ξύλινες χτένες, βούρτσες με φυσική τρίχα, ξύλινα αξεσουάρ για τα μαλλιά κ.α. Η ΟΙΚΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ συνεργάζεται με ευρωπαϊκές εταιρείες που «δημιουργούν» -με περιβαλλοντική και κοινωνική ευαισθησία- ποιοτικά προϊόντα από φυσικές πρώτες ύλες (βαμβάκι, κάνναβη, λινό, μαλλί, μετάξι, κ.α.) προερχόμενες κυρίως από τη βιολογική γεωργία – κτηνοτροφία και ακολουθούν πάντα ήπιες τεχνικές επεξεργασίας και βαφής. Η ΟΙΚΟ-ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ, με τη μεγαλύτερη γκάμα σε non food βιολογικά και φυσικά προϊόντα στην Ελλάδα, έχει συμβάλει στην προ-βολή των οικο-βιολογικών προϊόντων με την συμμετοχή της σε πλήθος εκθέσεων, όπου η αναγνώριση από το κοινό και τους επαγγελματίες του κλάδου, της δίνουν ηγετική θέση στον χώρο.
ΕCOFAMILY
Ρούχα βρεφικά – παιδικά
On line κατάστημα με μεγάλη γκάμα βρεφικών και παιδικών ρούχων σε μοντέρνα σχέδια και ποικιλία χρωμάτων. Τα ρούχα απευθύνονται σε παιδιά έως 6 ετών, προέρχονται από πιστοποιημένο βιολογικό βαμβάκι, Δίκαιου και Αλληλέγγυου Εμπορίου και είναι βαμμένα με βαφές χαμηλών επιπτώσεων στο περιβάλλον. Τα αξεσουάρ δεν περιέχουν βαρέα μέταλλα (νικέλιο, κάδμιο κ.λπ.) και η συσκευασία τους είναι βιοδιασπώμενη, φτιαγμένη από άμυλο. Τα ρούχα προέρχονται από εταιρεία που λειτουργεί με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, στο κατάστημα μπορείτε να βρείτε επαναχρησιμοποιούμενες βρεφικές πάνες από βιολογικό βαμβάκι και από μπαμπού και προίκα μωρού από τη νέα σειρά αυθεντικών Disney, Winnie Loved by Nature από φυσικά έγχρωμο βιολογικό βαμβάκι.
ΦΛΩΡΙΝΑ
Παιδικά ρούχα από βιολογικό βαμβάκι
Κατάστημα που εξειδικεύεται στο παιδικό ρούχο με μεγάλη γκάμα βιολογικών ρούχων που καλύπτει όλες τις ηλικίες, αρχίζοντας από τα ζιπουνάκια και τα κορμάκια των πρώτων ημερών της ζωής, μέχρι και εσώρουχα, κάλτσες, μπλούζες (παιδιών και ενηλίκων). Ο κατάλογος συνεχίζεται με πετσέτες, σεντόνια, μπουρνούζια κ.α. Δεν λείπουν βέβαια τα διάφορα αξεσουάρ, όπως σκουφάκια, γαντάκια, λαβέτες μπάνιου και πάνινα παιχνίδια. Με τιμές που δεν είναι υψηλότερες από αυτές των συμβατικών, το κατάστημα προσπαθεί να διευρύνει συνεχώς τη γκάμα των προϊόντων του. Εκτός από βιολογικό βαμβάκι, υπάρχουν ρούχα από κάνναβη, μαλλί, μετάξι ή και με συνδυασμό των παραπάνω με βιολογικό βαμβάκι.
ΤΟ ΚΕΡΑΣΑΚΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΤΑ
Νόστιμη μόδα για βρέφη και παιδιά
Η ιστορία ξεκίνησε το 2006 στην Παροικιά της Πάρου όπου δημιουργήθηκε το 1ο «Κερασάκι στην Τούρτα». Η ιδιοκτήτρια, Μαρία Καββαδία, σχεδιάστρια μόδας/stylist, το 2009 έβαλε πλώρη και για το 2ο «κερασάκι», στο κέντρο της Αθήνας. Ταξιδεύει σ’ όλο τον κόσμο για να βρει «κερασάκια» – προϊόντα από νέους και παλιούς δημιουργούς με συνείδηση και φαντασία.
Τα προϊόντα κατασκευάζονται με πρώτες ύλες βιολογικής καλλιέργειας, ήπια για το δερματάκι των παιδιών, χωρίς τοξικά. Έχουν παιδαγωγικό ύφος και προάγουν την οικολογική συνείδηση των παιδιών.
Όλα τα «κερασάκια» – προϊόντα προέρχονται από μικρούς τοπικούς κατασκευαστές ή και μεγαλύτερες εταιρείες, που αποκλείουν την παιδική εργασία κι επιπλέον συμμετέχουν σε κοινωνικά προγράμματα που ενισχύουν την τοπική αγορά. Στο «κερασάκι στην τούρτα» θα βρείτε και τη σειρά ρούχων της ιδιοκτήτριας με το λογότυπο «maria kavvadia.gr». Ενδυματολογικές προτάσεις εξατομικευμένες, άλλοτε ανατρεπτικές, θεατρικές ή ρομαντικές (ανακυκλώσεις παλαιών υλικών και αναμνήσεων, vintage), άλλοτε αφαιρετικές ανάλογα με τις διαθέσεις των «μικρών – μεγάλων» επισκεπτών, παροτρύνοντας τον αυτοσχεδιασμό και τη δημιουργική συμμετοχή του παιδιού!
ECOBABY
Οn-line κατάστημα για τη νέα μαμά και το μωρό
Το Ecobaby είναι ένα ηλεκτρονικό κατάστημα, στο οποίο μπορείτε να κάνετε τις οικολογικές αγορές σας μέσω της ιστοσελίδας www.ecobaby.gr και με παράδοση των προϊόντων στην πόρτα σας. Το Ecobaby είναι μια οικογενειακή επιχείρηση και τα προϊόντα χρησιμοποιούνται καταρχήν από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες και τα τρία παιδιά τους.
Στο Ecobaby μπορείτε να βρείτε εξαιρετικής ποιότητας τζιν, μπλούζες και φορέματα εγκυμοσύνης από μπαμπού. Από οργανικό βαμβάκι διατίθενται μπλούζες, φορέματα και νυχτικά θηλασμού. Επίσης, υφασμάτινες πάνες από μπαμπού, κάνναβη, βιολογικό βαμβάκι, κορμάκια, φορμάκια, κουβέρτες, υπνόσακους για μωρά. Από οργανικό βαμβάκι, μαλλί και μετάξι μπορείτε να προμηθευτείτε τζιν, παντελόνια, καζάκες, πουκάμισα, εσώρουχα κ.α. Διατίθενται επίσης οικολογικά απορρυπαντικά για πλήρη φροντίδα των ρούχων. Τα απορρυπαντικά έχουν παραχθεί από φυτά βιολογικής καλλιέργειας και ορυκτά ακατέργαστα υλικά, ενώ τα αρώματά τους προέρχονται από αιθέρια έλαια
-της Ειρήνης Κάρου
Σχολιάστε το άρθρο