*νοσήματα
«Η φύσις εξαρκέει πάντα πάσιν» Ιπποκράτης
«Καλούσι δε παθήματα πάντες οι Έλληνες, όσα παρά φύσιν εν τοις σώμασιν γίνεται αυτόθι», αναφέρει ο Γαληνός και αλλού: «Διαφέρει γαρ σώμα σώματος και ηλικίη ηλικίης και πάθημα παθήματος».
«Η φύσις εξαρκέει πάντα πάσιν», έλεγε ο Ιπποκράτης. Η φύση επαρκεί (πλήρης) θεραπευτικά για όλα τα παθήματα σε όλους. Για κάθε ασθένεια, έλεγε επίσης ο Παράκελσος (17ος αιώνας), ο δημιουργός έχει προβλέψει και ένα φυτό. Ίσως γι’ αυτό έχουμε και τη μεγάλη ποικιλία φυτών από τα αρχέφυτα έως τα πιο εξελιγμένα βιογενετικά. Από την εποχή του Ιπποκράτη, του Διοσκουρίδη και του Γαληνού μέχρι σχετικά πρόσφατα (1930), τα βότανα ήταν σχεδόν το κύριο θεραπευτικό μέσο για τις παθήσεις των ανθρώπων: τις οξείες, τις Α΄ βοήθειες και τις χρόνιες διαταραχές.
Η σκοπιμότητα αυτής της εργασίας δεν είναι η απλή ευχαρίστηση της ανακάλυψης στοιχείων ενός ενδόξου παρελθόντος που επιβιώνουν στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων του τόπου μας. Πρόκειται περισσότερο για την κατάδειξη του πώς η ιστορία επηρεάζει τη σύγχρονη συμπεριφορά, πώς η παράδοση του χθες υπαγορεύει όρους του σήμερα, αλλά και κάτι πρακτικότερο: πόσο λίγο έχει αλλάξει η ζωή, κυρίως στην ύπαιθρο, στη διάρκεια πολλών αιώνων και ως τα μέσα περίπου του δικού μας αιώνα. Είναι λοιπόν αναγκαία, γιατί μπορεί να μας δώσει την αίσθηση της συνέχειας της παράδοσης, της σύνδεσης με τους προγόνους μας και με αυτό που αποκαλούμε «ρίζες», μια στήριξη που μας είναι τόσο αναγκαία για να εξακολουθήσουμε να υπάρχουμε.
Την τελευταία δεκαετία έχουμε νέα στροφή του ανθρώπου προς τα βότανα, τόσο από τον απλό, όσο και από τον επιστημονικό κόσμο.
Από τον επιστημονικό κόσμο, πληθαίνουν οι πληροφορίες για τις θεραπευτικές ιδιότητες των συστατικών των βοτάνων, προϊόντα πολύχρονων ερευνών. Αποτέλεσμα της δραστηριότητας αυτής αποτελεί η αύξηση των φυτικών φαρμάκων, που ουσιαστικά αποτελούν τη συμπυκνωμένη μορφή των δραστικών ουσιών των βοτάνων.
Από μέρος του ιατρικού κόσμου υπάρχει κάποια προτίμηση στα φυτικά φάρμακα, έναντι των αντίστοιχων συνθετικών, λόγω απουσίας παρενεργειών και επίσης, επειδή είναι πιο φιλικά στον ανθρώπινο οργανισμό. Συνάμα, παρατηρούμε μια αύξηση του αριθμού των φαρμακείων με σκευάσματα φυτοθεραπείας και ομοιοπαθητικής.
Η λαϊκή ιατρική δεν έχει να επιδείξει θεαματικά, θεραπευτικά αποτελέσματα σε μικρό χρονικό διάστημα -όπως η ορθόδοξη ιατρική- αλλά μια σταθερή βελτίωση των θεραπευτικών αποτελεσμάτων με μακρόχρονη χρήση.
Μερικές ασθένειες (παθήματα), όπως η δυσκοιλιότητα και το κρυολόγημα, μπορούν γενικά να αντιμετωπισθούν ή ακόμη και να θεραπευτούν με τη χρήση φυτών. Πολλές άλλες απαιτούν τη συνηθισμένη ιατρική αντιμετώπιση, αν και ακόμη και σ’ αυτές τις περιπτώσεις, μια θεραπεία μπορεί να υποβοηθηθεί με τα κατάλληλα αφεψήματα, που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος και αυξάνουν την απομάκρυνση των τοξικών ουσιών. Πάντως, θα πρέπει να συμβουλεύεστε πρώτα τον γιατρό σας για οποιαδήποτε χρήση τους.
Ένα αφέψημα που έχει γίνει με την ανάμειξη πολλών φαρμακευτικών φυτών, μπορεί να αντιμετωπίσει μια ασθένεια με πολλούς τρόπους, λόγω των διαφορετικών δράσεων των συστατικών του. Επίσης, έμπλαστρα και ποδόλουτρα με βότανα είναι συχνά πολύ χρήσιμα. Βέβαια, σε όλες τις περιπτώσεις πρέπει να ζητείται η συμβουλή ενός πεπειραμένου διπλωματούχου – βοτανοθεραπευτή.
Ιατροσοφικές συνταγές για πεπτικά παθήματα
Ο τρόπος ζωής μας επηρεάζει τις μεταβολικές μας λειτουργίες. Η μάσηση, η χώνεψη (πέψη), η απορρόφηση, η αφόδευση, είναι διαδοχικές πεπτικές λειτουργίες με τη βοήθεια των στοματικών, στομαχικών και εντερικών οργάνων. Σε περιπτώσεις καταχρήσεων ή δυσλειτουργιών προκαλούνται: δυσπεψία, καούρες, κολίτιδες ακόμα και κολικοί.
Για καλή χώνεψη συνιστώνται:
-Γεντιανή (πικρό βότανο): αυξάνει τη δραστηριότητα του πεπτικού συστήματος.
-Ταραξάκο (αγριοράδικο) και αγκινάρα: βοηθούν την εκκριτική λειτουργία του συκωτιού και της χολής.
-Μάραθος: διεγείρει την έκκριση του σάλιου.
-Μελισσόχορτο: βοηθά την χαλάρωση των ιστών του πεπτικού συστήματος.
-Μέντα και κορίανδρος: τα αιθέρια έλαιά τους βοηθούν στην κίνηση του εντέρου.
-Ραφανίδα.
Φυσικές συνταγές για διαταραχές της πέψης για αεροφαγία
Προκαλείται από αέρα συσσωρευμένο από κακή κατάποση της τροφής. Για αντιμετώπιση: πορτοκάλια (άνθη), χαμομήλι, μελισσόχορτο, μολόχα.
-Έγχυμα: 1 κουταλιά της σούπας από το μείγμα σε 200 κυβικά εκατ. βραστό νερό.
-Άλλο: έγχυμα μέντας (λουλούδια). Πίνεται μετά το φαγητό.
Μετεωρισμός (με συμπτώματα: φουσκώματα και δυσπεψία).
-Μετά από βαρύ γεύμα: μάραθο, γλυκάνισο, μέντα, (άφυσα) βότανα σε αφέψημα. Σε κολικούς προστίθεται και χαμομήλι.
-Μείγμα: αγγελική, μαντζουράνα, αγκινάρα και γλυκόριζα (αφέψημα).
Ατονία πεπτικού
-Άκορος (ρίζα), ίνουλα, γεντιανή (αφέψημα). Η πικρή του γεύση είναι διεγερτική και ορεκτική.
Καούρες, ξινίλες
Οφείλονται σε υπερέκκριση στομαχικών υγρών λόγω ερεθισμού του βλεννογόνου. Ενδείκνυνται τα φύλλα μελισσόχορτου σε έγχυμα. Πίνεται μετά από κάθε γεύμα. Επίσης αφέψημα: χαμομήλι, μέντα, αλθαία.
Δυσπεψία
-Μασήστε σπόρους κορίανδρου.
-Αφέψημα από μείγμα βοτάνων: γεντιανή, φτελιά, λεβάντα, αλθαία.
Κολίτιδα
Συνοδεύεται από πόνους, ενοχλητικές συσπάσεις του εντέρου και εναλλαγές στις κενώσεις, διάρροια και δυσκοιλιότητα. Επιδεινώνεται με το άγχος.
Συνήθως βοηθούν: μείγμα δεντρολίβανου, μέντας, θυμαριού, μολόχας σε έγχυμα. Ποσότητα: 1-2 φλιτζάνια την ημέρα μεταξύ των γευμάτων. Είναι καταπραϋντικό και αντισηπτικό του γαστρεντερικού.
Δυσκοιλιότης
-Λιναρόσπορος: μια κουταλιά λιναρόσποροι κοπανισμένοι μέσα σ’ ένα ποτήρι βραστό νερό, πίνετε κάθε πρωί.
-Φύλλα σιναμικής σε αφέψημα: 13 φύλλα σ’ ένα ποτήρι νερό. Το αφήνουμε 12 ώρες οπότε πετάμε τα φύλλα και μετά το βραδινό φαγητό πίνουμε το νερό.
Βοηθητικά του πεπτικού
-Ορεκτικό: Αφέψημα μελισσόχορτου
-Γαστραλγίες: Έγχυμα μελισσόχορτου.
Ηπατικά προβλήματα αποτοξίνωση
Βασικά οι παθήσεις του ήπατος είναι αρμοδιότητας του θεράποντος ιατρού. Η λειτουργία του ήπατος επιβαρύνεται από τη δια-τροφή που περιέχει πικάντικες τροφές, λιπαρά, κρέατα, γλυκά και αλκοόλ, αλλά και από υπερβολική λήψη φαρμάκων (κυρίως χωρίς ιατρική συνταγογράφηση). Συνέπειες είναι η κούραση, ο πονοκέφαλος και η δυσκοιλιότητα.
-Το μείγμα που βοηθά είναι: φύλλα αγκινάρας, (2 μέρη), ραδίκι, δεντρολίβανο και άρκτιο (έγχυμα). Δόση: 1 φλιτζάνι μετά τα γεύματα για ένα μήνα.
-Άλλο μείγμα για αποτοξίνωση και τόνωση του συκωτιού είναι: τσουκνίδα, σημύδα, υπερικό (βαλσαμόχορτο), ραδίκι (φύλλα), φράγκουλα, σε αφέψημα. Πίνεται πρωί και βράδυ για 10-15 μέρες.
Βότανα αποτοξίνωσης:
– Σκόρδο: καθαρίζει το αίμα και είναι φυσικό αντιβιοτικό.
– Άγριο ραδίκι: καθαρίζει το συκώτι και το αίμα και φιλτράρει τις τοξίνες.
– Πιπερόριζα: Διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος και την εφίδρωση.
– Ρίζες σταφυλιού: καθαρίζουν το δέρμα και το αίμα.
Χολολιθίαση, χολοκυστίτις
Είναι πάθηση της χολής, όπου παρατηρείται συσσώρευση από πέτρες κίτρινες ή μαύρες, σαν κόκκοι άμμου ή μεγαλύτερες. Συχνότερη στις γυναίκες. Μια συχνή πάθηση είναι η χολοστασία, κατά την οποία η χολή δεν απεκκρίνεται επαρκώς προς τον δωδεκαδάκτυλο. Τα συμπτώματα της είναι ο ίκτερος, οι γαστρεντερικές διαταραχές, η φαγούρα, η γενική αδυναμία, ο πόνος κ.α.
Η θεραπεία με χειρουργική επέμβαση είναι αρμοδιότητα του γιατρού. Η αγωγή με βότανα βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων από τη χολολιθίαση.
-Το μείγμα αποτελείται από: φλαμουριά, κάλαμο (ρίζες), φασκόμηλο (φύλλα), γλυκάνισο. Σε αφέψημα φιλτράρετε και πίνετε τμηματικά στη διάρκεια της ημέρας, όταν δεν υπάρχει κολικός για 2 εβδομάδες (σε υπερτασικούς αφαιρείται το φασκόμηλο).
-Άλλο μείγμα: μπόλντο (φύλλα), φραγκούλα, αγριμόνια, άκορος (κάλαμος).
Για χολοκυστίτιδα (φλεγμονή της χοληδόχου κύστης)
-Ανακουφίζει μείγμα βοτάνων από δεντρολίβανο (αφέψημα), τανατσέτο (έγχυμα φυτό).
-Διατροφή: αποφύγετε τα λιπαρά.
Για τη χοληστερίνη σε συνδυασμό με σωστή διατροφή.
-Αφέψημα από μείγμα βοτάνων: ταραξάκο (ρίζες και φύλλα), αγκινάρα (φύλλα), μπόλντο (φύλλα).
-Άλλο μείγμα: Αφέψημα από δεντρολίβανο, πιπερόριζα, αχίλλεια.
-Διατροφή: Προσθέτουμε ρίγανη στο φαγητό, αγκινάρα, λεκιθίνη (σόγιας). Τη χοληστερίνη ρίχνει επίσης το σκόρδο.
Νεφρολιθίαση – Πέτρες στα νεφρά
Η βασική θεραπεία είναι αρμοδιότητα ιατρού. Οι λίθοι ή η άμμος, μπορεί να αποτελούνται από άλατα (οξαλικού ασβεστίου), κυστίνης (αμινοξύ) φωσφορικού οξέως, από ουρικό οξύ. Όποιος έχει νεφρόλιθους ή παρουσιάζει προδιάθεση για σχηματισμό, θα πρέπει να πίνει άφθονο μεταλλικό νερό και να αποφεύγει τροφές που περιέχουν οξαλικό ασβέστιο (π.χ. σέλινο).
-Μίγμα βοτάνων από αγριάδα, αλθαία, αχίλλεια, γένια καλαμποκιού, βοηθούν να διαλύονται οι λίθοι, βοηθούν στην αποβολή τους με τα ούρα και αποτρέπουν το σχηματισμό νέων. Το ρόφημα να πίνεται τρεις φορές την ημέρα.
-Ιατροσοφική συνταγή: «Έπαρον μισήν οκάν ρεβίνθια μαύρα, καβούρδισε τα και κοπάνισε τα και ψήνε ωσάν καφέν, και πίνε πρωί και βράδυ με ολίγην ζάχαριν, όντως η πέτρα συντρίβεται και βγαίνει με το κάτουρο». (κυπριακό ιατροσοφικό)
Διαβήτης, Σακχαροδιαβήτης 2ου τύπου
Είναι πάθημα μεταβολικό (διαταραχή μεταβολισμού σακχάρων) αυξημένο σάκχαρο στο αίμα. Η νόσος των 3Π, Πολυδιψία, Πολυφαγία, Πολυουρία. Παρουσιάζει πολλά συμπτώματα, βλάβες αγγείων και πολλά παθήματα. Η αντιμετώπιση του σακχαροδιαβήτη είναι αρμοδιότητα του ιατρού.
-Βότανα που βοηθούν για ανακούφιση των συμπτωμάτων: Αφέψημα από μίγμα μελισσόχορτου, αμπελόφυλλων, αγκινάρας, τίλιου. Πίνεται 3 φόρες την ημέρα. Επίσης, αφέψημα από μίγμα: μύρτιλλου, τριγωνέλλας, σέλινου. Στη διατροφή ενισχύετε το καρότο, το καρπούζι (χυμός) και το αγγούρι (χυμός).
Για δερματοπάθειες
-Για έκζεμα: Μείγμα από αγγελική, χαμομήλι, μέντα και αλόη βέρα.
-Για ψώρα: «Καύσε ξύλα, χλωρά της αγριελιάς και με το ζουμίν όπου τρέχει από ταις άκραις τους αλείφου και θεραπεύεσαι».
(κυπριακό ιατροσοφικό). Ικανοποιητικά αποτελέσματα δίνουν τα βότανα:
1. Αλθαία: (αφέψημα ρίζας) για εξωτερικές πλύσεις.
2. Μολόχα (επιθέματα φρέσκων φύλλων): επιθέματα στην πάσχουσα περιοχή ανανεώνοντας συχνά.
3. Πλαντάγκο (πεντάνευρο): επιθέματα φύλλων ανακουφίζουν την πάσχουσα περιοχή ανανεώνοντας συνεχώς.
4. Λυγαριά: αφέψημα φύλλων για εξωτερικές πλύσεις.
Αναπνευστικά δια πολιόν και κακόν βήχαν
«Βάλε μέσα εις ένα τζουκάλλι τρεις οκάδες νερό, 7 κλωνάρια πήγανον, 50 δράμια σύκα κομμένα (1 δράμι=4 γραμμ.), 20 δρ. μαραδόσπορον, 10 δρ. καρδαμόσπορον και 5 δρ. κανέλλα όλα κοπανισμένα. Μούσκεμα σε νερό 24 ώρες βράσιμο ως το μισό νερό, κρύωμα και φύλαξη εις γυαλλίν. Δυο δόσεις την ημέρα (πρωί και βράδυ). Να κάμεις αποχή από κρασίν, ξύδιν, αλμυρά, κρομμύδια, σκόρδο και από νερό κρύο».
-Άλλη πιο απλή συνταγή: «Βράζουμε σύκα και πίνουμε το νερό τους χλιαρόν». (κυπριακό ιατροσοφικό)
Για το άσθμα
«Να πίνει νερόν βρασμένον με τον γλυκάνισον και τα φύλλα του κισσού». Ο γλυκάνισος εχρησιμοποιείτο ήδη από τον Ιπποκράτη για παθήματα των πνευμόνων. Το δημοφιλές φάρμακο για τη γρίπη παράγεται από τον κινέζικο γλυκάνισο για προστασία και από πνευμονία.
-Άλλα βότανα που συνίστανται για ανακούφιση από τα συμπτώματα του άσθματος είναι: το αγριμόνιο, η βαλεριάνα (ρίζα), ύσωπος (έγχυμα ανθισμένων κορυφών). Δόση: 2-5γρ. σε1 λίτρονερού. Πίνετε 2-3 φλιτζάνια την ημέρα.
Για τη δύσπνοια
-«Έπαρον σησάμιν ασπρισμένον και κουπάνισέ το και βράσε το ωσάν τσάιν και κούλιαζε το με ρούχαν ψιλάν και πίνε το ζεστό με ολίγην ζάχαριν πρωί και βράδυ».
-Άλλο: «Και το λάδι του γλυκάνισου είναι πολλά ωφέλιμον εις το πάθος της δύσπνοιας και εις το άσθμα».
Για τα ρευματικά
-Η περιοχή των ρευματικών πόνων τρίβεται με ζεστό λάδι μαύρου σησαμιού (αίσθηση θερμότητος) ως τα κόκαλα ή πίνετε σιρόπι μαύρου σησαμιού με λίγο λάδι και αγνό μέλι.
Για επώδυνη αρθρίτιδα
– Σελινόσπορος ή πιπερόριζα σαν καρύκευμα ή έγχυμα. Εξωτερική αλοιφή με πιπεριά.
– Αφέψημα από βελόνες πεύκων στο νερό του μπάνιου (1.000γρ. βελόνες σε1,5 λίτρονερό).
– Μπάνιο με αφέψημα ρείκι (4 χούφτες σε 1 λίτρο νερό). Βράστε το ρείκι για 10 λεπτά και ρίξτε το στο μπάνιο.
– Ζεσταίνετε σε μπεν μαρί επί 1 ώρα 100γρ. μαντζουράνα σε ½ λίτρο ελαιόλαδο. Φιλτράρετε και κάνετε μασάζ στα μέρη που πονάτε.
-«Καρυδιάς φύλλα χλωρά βράσε τα με νερό και κάνε επιθέματα ζεστά».
Σεξουαλική ανικανότητα
Βοηθούν:
– Κανέλλα (αφέψημα).
– Κουκιά (θεωρείται αφροδισιακό φαγητό).
– Τσουκνίδα (κατανάλωση νεαρών βλαστών βρασμένων).
Για φλεγμονές γεννητικών οργάνων
– Κομπρέσες με αφέψημα ή έγχυμα από το φυτό αλόη.
– Πυκνό αφέψημα από φρέσκα φύλλα καρυδιάς (κομπρέσα).
Αιμορροΐδες, εσσωχάδες και Εξωχάδες (κ.ν. μαγιασίλι)
Είναι πρόβλημα διαστολής των φλεβών του πρωκτού. Προκαλείται συνήθως από ακατάστατη διατροφή, τη δυσκοιλιότητα, δυσφλεβικό κυκλοφορικό και εγκυμοσύνη.
-Βοηθούν: μελίλωτος, αμαμηλίδα, ιπποκάστανο, κανέλλα, άνθη μολόχας. Σε αφέψημα, πίνετε ανάμεσα στα γεύματα μεσημέρι – βράδυ. Προσοχή: οι έγκυες να χρησιμοποιούν μόνο κρέμες ή υπόθετα (εξωτερικά).
-«Δια τις εσσωχάδες και εξωχάδες, είναι 8 λογιών εις τους ανθρώπους. Έπαρε 10 δρ. λάδανο, βάλε να βράση με 4 δρ. λάδι , είτα άλοιφε ένα κομμάτι πανί όσον 4 δάκτυλα και βάλλετο εις τον πάτον σου, στο πλάγιασμα για 8 ημέρες και ιατρεύεται». (κυπριακό ιατροσοφικό)
Για αϋπνία
-Αφέψημα χαμομήλι, με λυκίσκο και βαλεριάνα (ρίζες).
Για βαρηκοΐα
-Ένα ποτήρι βραστό νερό με λίγο μαύρο σησάμι και γαρύφαλλο. Προστίθετε λάδι μαύρου σησαμιού. Πίνετε χωρίς ζάχαρη 3 φορές την ημέρα.
Για την κατάθλιψη
-Έγχυμα χαμομηλιού και φασκόμηλου. Γλυκαίνετε με μέλι και πίνετε το βράδυ.
-Επίσης, υπερικό (βαλσαμόχορτο) σε ξερό εκχύλισμα (αποξηραμένων ανθοκορυφών).
Για καρδιόπαθειες
Οι καρδιοπάθειες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται από τον ειδικό ιατρό – καρδιολόγο.
-Ένα αφέψημα βοτάνων μπορεί να βοηθήσει μόνο σε περιπτώσεις που η πάθηση είναι νευρικής αιτίας.
-Σύνθεση: φύλλα κράταιγου, μελισσόχορτου, ρίζες βαλεριάνας. Στο αφέψημα προσθέστε ζάχαρη και μέλι για γλυκαντικό. Πίνετε μεταξύ των γευμάτων και πριν από τον βραδινό ύπνο. Στη δίαιτα προστίθενται φύτρα βρώμης και σίτου, σέλινο και σταφύλια.
Για υπέρταση
Απαιτείται ιατρική αγωγή και παρακολούθηση. Βοηθά το μείγμα: Τίλιο (φλαμούρι), βίσκο το λευκό, ελιά (φύλλα). Σε αφέψημα πίνετε 3 φορές την ημέρα μετά τα γεύματα. Επίσης, βοηθά το σκόρδο.
Συνεχίζεται για Παχυσαρκία και Γυναικολογικά Παθήματα…
* Όλες οι αναφερόμενες δόσεις προορίζονται για ενήλικες.
** Τα αποτελέσματα είναι καλύτερα όταν χορηγούνται μικρότερες δόσεις, αλλά πολλές φορές.
ΠΡΟΣΟΧΗ Καμία χρήση βοτάνων δεν υποκαθιστά την ιατρική θεραπευτική αγωγή. Ενημερωθείτε για τις δράσεις, αλλά και τις παρενέργειες των βοτάνων, κυρίως των τοξικών, από ειδικό σύμβουλο Βοτανολόγο. Σε περίπτωση πρόθεσης χρήσης βοτάνων συμπληρωματικά, να ενημερώνεται και να τα εγκρίνει πρώτα ο θεράπων ιατρός.
-Του Νικόλαου Σαμαρίδη, Φυσικοπαθητικός, Βοτανολόγος Α.Π.Θ
Σχολιάστε το άρθρο